7 czynnikA?w, ktA?re spowalniajA� TwA?j komputer
Co zrobiA� w sytuacji, gdy praca na kilkuletnim sprzA�cie staje siA� coraz bardziej uciA�A?liwa? Przedstawiamy 7 czynnikA?w, ktA?rych eliminacja sprawi, A?e A�TwA?j komputer odzyska siA�y, a korzystanie z niego znowu stanie siA� przyjemnoA�ciA�.
System operacyjny dziaA�a podobnie jak mA?zg A�a�� zarzA�dza pracA� poszczegA?lnych podzespoA�A?w, ktA?re bez niego byA�yby bezuA?yteczne. JeA�li bA�dzie panowaA� w nim baA�agan, to praca nie bA�dzie wydajna, a wrA�cz niemoA?liwa. WA�aA�nie dlatego porzA�dki w komputerze powinniA�my zaczA�A� od oprogramowania.
#1: Brak wystarczajA�cego miejsca na dysku twardym
DobrA� praktykA� jest podzielenie dysku twardego na dwie partycje, z czego pierwsza przeznaczona jest na systemA� operacyjny i programy, a druga a�� na dane uA?ytkownika. W ten sposA?b dbamy o bezpieczeA�stwo plikA?w, bo w razie awarii systemu operacyjnego i koniecznoA�ci jego ponownej instalacji, pliki zgromadzone na osobnej partycji pozostajA� nietkniA�te. PodziaA� ten ma rA?wnieA? na celu dbaA�oA�A� o to, aby na partycji systemowej zawsze znajdowaA� siA� zapas miejsca (ok. 10% – 20% jej pojemnoA�ci) ze wzglA�du m.in. na pliki tymczasowe systemu i plik wymiany, ktA?ry traktowany jest przez system jako dodatkowa pamiA�A� wspomagajA�ca mechanizm stronicowania i pamiA�ci wirtualnej.
#2: Nadmiar plikA?w tymczasowych
System i programy podczas pracy tworzA� pliki tymczasowe, ktA?re potem stajA� siA� niepotrzebne. NiektA?re usuwajA� siA� automatycznie, ale spora ich czA�A�A� pozostaje nietkniA�ta i w efekcie spowalnia nasz system (np. tymczasowe pliki internetowe, pliki raportu bA�A�dA?w, zawartoA�A� kosza, dzienniki instalatora etc.) Warto skorzystaA� z systemowego narzA�dzia Oczyszczanie dysku, lub dedykowanego oprogramowania np. CCleaner.
#3: Aplikacje startujA�ce razem z systemem i pracujA�ce w tle
NiektA?re programy po instalacji automatycznie dopisujA� siA� do listy aplikacji uruchamianych razem z systemem przy wA�A�czaniu komputera. O ile takie rozwiA�zanie sprawdza siA� w przypadku programA?w takich jak antywirusy lub komunikatory, to automatyczny start wielu aplikacji jest caA�kowicie zbA�dny. Im dA�uA?sza lista takich usA�ug, tym dA�uA?szy czas uruchamiania komputera. Aby zrobiA� z tym porzA�dek, naleA?y uruchomiA� MenedA?er ZadaA� (skrA?t CTRL + SHIFT + ESC), a nastA�pnie przejA�A� do zakA�adki uruchamianie i wyA�A�czyA� niepotrzebne usA�ugi.
#4: ZA�a organizacja pracy A�
Na szybkoA�A� pracy systemu ma wpA�yw rA?wnieA? uA?ytkownik, a konkretniej jego zA�a organizacja pracy. BaA�agan w dokumentach, duA?a liczba ikon na pulpicie (tzw. desktop clutter), a takA?e praca z dziesiA�tkami otwartych zakA�adek w przeglA�darce, nie tylko spowalniajA� pracA� systemu, ale rA?wnieA? zwiA�kszajA� frustracjA� uA?ytkownika.
#5: Dysk twardy jako wA�skie gardA�o
Nawet jeA�li pojemnoA�A� Twojego dysku twardego jest wystarczajA�ca, a wiA�kszoA�A� plikA?w trzymasz w chmurze, to i tak powinieneA� rozwaA?yA� ten podpunkt. Na dysku twardym zainstalowany jest system operacyjny, ktA?ry kaA?dego dnia tworzy, usuwa i przetwarza setki plikA?w. To w jakim tempie bA�dzie wykonywaA� te operacje zaleA?y wA�aA�nie od noA�nika, na ktA?rym pracuje.
Przez wiele lat w komputerach montowano talerzowe dyski HDD. Obecnie coraz popularniejsze stajA� siA� dyski SSD, ktA?re oferujA� nieporA?wnywalny wzrost szybkoA�ci pracy. Tak wielka rA?A?nica wynika z budowy -A� dyski HDD wyposaA?one sA� w talerz i gA�owice, ktA?re poruszajA�c siA� zapisujA� i odczytujA� dane. KaA?da operacja wymaga poruszenia siA� gA�owicy i odnalezienia przez niA� konkretnej A�cieA?ki na talerzu. Dyski SSD oparte sA� na technologii pA?A�przewodnikA?w, a wiA�c nie posiadajA� A?adnych ruchomych elementA?w. RA?A?nice pomiA�dzy HDD a SSD moA?na dostrzec niemalA?e na kaA?dym kroku. ZarA?wno w trakcie startu systemu, jak i pracy z programami. DostA�p do plikA?w zapisanych na dysku SSD jest natychmiastowy, a ich przenoszenie trwa o wiele krA?cej. WiA�kszoA�A� dyskA?w SSD wykorzystuje interfejs SATA, dziA�ki czemu moA?na je zainstalowaA� w miejsce dysku HDD.
KorzyA�ci:
- Szybsze uruchamianie komputera
- KrA?tki czas dostA�pu do plikA?w (programy i gry wczytujA� siA� natychmiastowo)
- WyA?sza wydajnoA�A� w operacjach na plikach
- Brak ruchomych elementA?w sprawia, A?e praca dysku SSD jest bezgA�oA�na
- Mniejsze zuA?ycie energii w stosunku do HDD
- Mniejsza waga niA? w przypadku dyskA?w talerzowych
Warto dodaA�, A?e dyski SSD to bardzo wytrzymaA�e noA�niki. W przypadku dysku Plextor M7V wytrzymaA�oA�A� TBW (Total Bytes Written) szacowana jest na 80 TB w wersji 128 GB, 160 TB w wersji 256 GB i 320 TB w wersji 512 GB.
Najpopularniejsze obecnie dyski SSD dostA�pne sA� wA�rozmiarze 2,5 cala iA�interfejsem SATA, dziA�ki czemu sA� caA�kowicie kompatybilne zA�komputerami, wA�ktA?rych dotychczas zainstalowany byA� dysk HDD.
#6: PamiA�A� RAM
Brak wystarczajA�cej pamiA�ci RAM to jedna z najczA�stszych przyczyn spowalniajA�cych pracA� systemu. Obecnie komputer pozwalajA�cy na komfortowA� pracA� powinien posiadaA� od 4 GB do 8 GB pamiA�ci RAM. Najlepsze efekty zapewni modernizacja na obu pA�aszczyznach tj. pamiA�A� RAM i dysk SSD. PrzykA�adowo we wspomnianych wyA?ej dyskach SSD marki Plextor stosowana jest technologia PlexTurbo, ktA?ra buforujA�c dane wykorzystuje pamiA�A� RAM do zapewniania jeszcze lepszej wydajnoA�ci dla dysku SSD. Takie rozwiA�zanie wydA�uA?a A?ywotnoA�A� dysku i skraca czas dostA�pu do danych.
#7: Karta sieciowa
TwA?j Internet dziaA�a wolno mimo tego, A?e posiadasz dobre A�A�cze? Problem najprawdopodobniej tkwi w urzA�dzeniach, ktA?re odbierajA� sygnaA�, czyli routerze i Twoim komputerze. Na rynku istnieje kilka standardA?w sieci Wi-Fi, z ktA?rych najnowszy to Wi-Fi AC. Koniecznie sprawdA? z ktA?rej generacji sieci bezprzewodowej korzysta TwA?j router i karta sieciowa w komputerze. Obecnie zaleca siA� korzystanie z sieci Wi-Fi w standardzie N, AC lub AC Wave 2.
Generacje sieci W-Fi:
802.11b (debiut w 1999 roku) a�� standard pozwalaA� na przeglA�danie stron internetowych z prA�dkoA�ciA� 11 Mb/s.
802.11g (debiut w 2001 roku) a�� przepustowoA�A� do 54 Mb/s pozwalaA�a na sA�uchanie muzyki online.
802.11n (debiut w 2009 roku) a�� przepustowoA�A� na poziomie 150 Mb/s umoA?liwiA�a bezprzewodowe strumieniowanie materiaA�A?w wideo. ZwiA�kszyA� siA� rA?wnieA? zasiA�g.
802.11ac (debiut w 2013 roku) a�� przeA�amano barierA� 1 Gb/s. To obecnie jeden z najwydajniejszych standardA?w.
802.11ac Wave 2 (debiut w 2015 roku) a�� wprowadzono m.in. technologiA� MU-MIMO, dziA�ki ktA?rej kaA?de urzA�dzenie podA�A�czone do sieci ma taki sam priorytet.
PodsumowujA�c
W wielu przypadkach pomocna okaA?e siA� juA? sama optymalizacja pracy systemu operacyjnego. JeA�li mimo to komputer nie przyA�pieszy, to konieczna bA�dzie aktualizacja podzespoA�A?w. Wymiana karty sieciowej, doA�oA?enie pamiA�ci RAM oraz instalacja napA�du SSD, to obecnie najlepszy sposA?b na unikniA�cie zakupu nowej maszyny. RozwiA�zania sprawiajA�, iA? niemalA?e kaA?dy komputer moA?e zyskaA� drugie A?ycie.